17 Temmuz 2019 Kimyasal Kirlilik
Kimyasal kirlilik, belirli faaliyetler sonucu oluşan, doğal ortamda bulunmayan ve doğada yaşayan tüm canlı organizmaları etkileyen zararlı maddelerin çevreye verdiği zarar olarak tanımlanmaktadır (Environmental Pollution Center, t.y.). Kimyasal kirlilik kendi içinde hava, toprak, su ve radyoaktif kirlenmeler olarak dörde ayrılmaktadır. Kimyasal kirliliğe sebep olan kimyasallar insan faaliyetlerinde kullanılmaktadır. Endüstriyel işlemlerde, temizlik ürünlerinde ve tarım uygulamalarında kullanılan ve günümüzde bilinen 350 binin üzerinde kimyasal madde bulunmaktadır (Naidu vd., 2021; Wang vd., 2020). İnsan faaliyetlerinden kaynaklanan kimyasal kirleticiler ve insan faaliyetlerinde kullanılan kimyasal kirleticiler insan sağlığına ve ekosisteme zarar vermektedir. Örneğin; bakteri ve virüsleri engellemek için, tarımda zararlı organizmalardan mahsullerin korunması için pestisit olarak adlandırılan yaygın kimyasallar kullanılmaktadır ve toprak kirliliğine neden olmaktadır. Böcek ilaçlarının içinde de bu tür kimyasallar bulunmaktadır. Kuru temizleme sürecinde kullanılan leke çıkarma özelliğine sahip maddeler, evlerimizde kullandığımız deterjan türü temizlik maddeleri de kimyasal kirleticilerdir. Endüstriyel süreçler sonucu havaya salınan PM2.5 ve PM10 partikülleri hava kirliliğine neden olmaktadır. Bu partiküllerin solunması kronik hastalıklara neden olmaktadır (Naidu, 2021). Yapılan araştırmalara göre kimyasalların üretimi ve tüketimi sonucu çevreye verilen zarar insan sağlığına verdiği zarardan daha fazladır (Europa, 2022 ; Eurostat, 2021). Kuru temizleme sektöründe çalışanlar kuru temizleme faaliyetlerinde kullanılan kimyasallara maruz kalması solunum yolu hastalıklarına neden olmaktadır. Sebze ve meyvelerin üzerini kaplayan pestisitli meyve sebzelerin yenmesi sonucu insan sağlığı etkilenmektedir. Tarım uygulamalarında kullanılan pestisitlere muadil olarak biyopestisitler vardır. Bitkisel kökenli biyopestisit uygulamaları ülkemizde de bulunmaktadır. Sadece tarım alanında değil endüstri, temizlik gibi alanlarda da daha çevreci ürünler ve çözümler üretilmeli ve tercih edilmelidir.
Referans
Environmental Pollution Center. (t.y.). Chemical pollution. https://www.environmentalpollutioncenters.org/chemical/
Europa. (2022). Chemicalproduction and consumption statistics. https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Chemicals_production_and_consumption_statistics
Eurostat. (2021). Production and consumption of chemicals by hazard class. https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=env_chmhaz&lang=en
Naidu, R., Biswas, B., Willett, I. R., Cribb, J., Singh, B. K., Nathanail, C. P., … & Aitken, R. J. (2021). Chemical pollution: A growing peril and potential catastrophic risk to humanity. Environment International, 156, 106616. https://doi.org/10.1016/j.envint.2021.106616
Wang, Z., Walker, G. W., Muir, D. C., & Nagatani-Yoshida, K. (2020). Toward a global understanding of chemical pollution: a first comprehensive analysis of national and regional chemical inventories. Environmental Science & Technology, 54(5), 2575-2584. https://doi.org/10.1021/acs.est.9b06379
Yorum Yok